«Εικονικά» γονίδια ρυθμίζουν τη ζωή!

Επιστήμονες ανακάλυψαν 40.000 ψευδομόρια που ρυθμίζουν τη λειτουργία των πραγματικών. Δεν παράγουν ζωτικές πρωτεΐνες και μπορούν έτσι να δεχθούν επιθέσεις από φάρμακα χωρίς να δημιουργείται κίνδυνος για τον οργανισμό.

'Ενα γονιδίωμα άβαταρ, φτιαγμένο από...
εικονικά γονίδια επειδή δεν παράγουν ζωτικές πρωτεΐνες όπως τα 30.000 που είναι γνωστά, αλλά έχουν την ίδια δύναμη ζωής και θανάτου. Με την έννοια ότι μπορούν κι αυτά, μολονότι δεν παράγουν τίποτε, να προκαλέσουν καρκίνο αν δεν λειτουργήσουν σωστά, όπως ξέραμε ήδη ότι συμβαίνει με αυτά που είναι γνωστά. Η ανακάλυψη, η οποία ξαναγράφει τους κανόνες της λειτουργίας των κωδίκων της ζωής και ανοίγει τον δρόμο για μια εντελώς καινούργια στρατηγική στη μάχη εναντίον των όγκων, η οποία επιπλέον είναι εύκολο να εφαρμοστεί, παρουσιάζεται σε μακροσκελή δημοσίευση στο τεύχος της επιστημονικής επιθεώρησης «Νature» που κυκλοφόρησε την Πέμπτη. Ο αγγελιαφόρος
Η έρευνα, η οποία συντονίζεται από τον Πιερ Πάολο Παντόλφι, καθηγητή στην Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ, όπου διευθύνει το εργαστήριο ερευνών για τη γενετική του καρκίνου, αντιπροσωπεύει μια στροφή σε σχέση με το κεντρικό «δόγμα» της μοριακής βιολογίας, το οποίο ανάγεται στο 1970 και στους Φράνσις Κρικ και Τζέιμς Ουότσον. Οι ερευνητές που ανακάλυψαν το DΝΑ αποφάνθηκαν πως η γενετική πληροφορία διαβιβάζεται από το DΝΑ στο σύστημα που παράγει της πρωτεΐνες του κυττάρου και του σώματος μέσω του RΝΑ αγγελιαφόρου. Σύμφωνα με αυτή την πρώτη αναπαράσταση της λειτουργίας του κώδικα της ζωής, το RΝΑ αγγελιαφόρος έχει έναν μοναδικό και καλά προσδιορισμένο ρόλο, αυτόν του «παθητικού κομιστή» των πληροφοριών του DΝΑ. Ομως η έρευνα φανερώνει τώρα πως μέσα στο κύτταρο κυκλοφορούν τουλάχιστον 20.000 RΝΑ αγγελιαφόροι που παράγονται από άλλα τόσα γονίδια, τα οποία δεν παράγουν καμιά πρωτεΐνη. Και φανερώνει επίσης ότι, μαζί με μια μυστηριώδη ομάδα «γενετικών λειψάνων» που χαρακτηρίζονται ψευδογονίδια και συμμετέχουν σε άλλους τύπους του RΝΑ, αναπτύσσουν μια λειτουργία ελέγχου των ζωτικών μηχανισμών ανάλογη με εκείνη των «παλιών» γονιδίων και ανεβάζουν έτσι εκ των πραγμάτων την απογραφή των γονιδίων που είναι απαραίτητα για τη λειτουργία του κυττάρου, από 30.000 σε 60.000.

Το μυστήριο
Η σημασία των «εικονικών» γονιδίων ανακαλύφθηκε στον καρκίνο και ξεκαθαρίζει το μυστήριο που εμφανίζεται στην πλειονότητα των ασθενών στους οποίους τα γονίδια που είναι γνωστό ότι συμμετέχουν στη γένεση της νόσου καταλήγουν υγιή. Οι επιστήμονες μελέτησαν την αλληλεπίδραση ανάμεσα στα RΝΑ αγγελιαφόρους που παράγονται από το Ρten, το γονίδιο που καταστέλλει τον όγκο και είναι γνωστό ότι διαδραματίζει ρόλο στη λευχαιμία, στον όγκο του μαστού, του πνεύμονα και του προστάτη, και σ΄ εκείνο που παράγεται από το ψευδογονίδιό του, το Ρten-Ρ1. Ανακάλυψαν έτσι πως και αυτό το τελευταίο RΝΑ αγγελιαφόρος έχει τη δύναμη να καταστέλλει τον όγκο, αλλά δρώντας μαζί με το ομόλογό του που προέρχεται από το αρχικό γονίδιο Ρten. Εικονικοί συνάδελφοι ανακαλύφθηκαν και για ένα άλλο πολύ διαδεδομένο γονίδιο του καρκίνου, το Κras, που συμβάλλει στον καρκίνο του παχέος εντέρου και του παγκρέατος. Η έρευνα, από τη μια πλευρά ξεκαθαρίζει πολλά μυστήρια (καρκινοπαθείς με υγιή γονίδια, την άγνωστη λειτουργία μεγάλου μέρους του ανθρώπινου DΝΑ), αλλά αποκαλύπτει επίσης έναν κώδικα της ζωής πολύ πιο εξελιγμένο και πολύπλοκο απ΄ ό,τι πιστευόταν. Και ακριβώς γι΄ αυτό προσφέρει τελικά πολύ περισσότερα ασθενή σημεία για να πλήξουμε με τις θεραπείες. Και όχι μόνο του καρκίνου.

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Γιώργος Αγγελόπουλος
ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ: ΤΑ ΝΕΑ, Παρασκευή 2 Ιουλίου 2010