22 Ιανουαρίου 1788: "Ευτυχιμσένα Γενέθλια Εξοχότατε Λόρδε μου"

Ο George Gordon Noel, 6th Baron Byron, γεννήθηκε σαν σήμερα το 1788 και ήταν γιος του πλοιάρχου, του αγγλικού βασιλικού ναυτικού, Τζων Μπάιρον και της δεύτερης συζύγου του, Κατερίνας.

Ανήκε σε αριστοκρατική οικογένεια, εκ της μητέρας του, το γένος Γκόρντον, που ήταν απόγονος του βασιλιά της Αγγλίας Εδουάρδου του 3ου, πλην όμως όταν γεννήθηκε οι γονείς του είχαν ήδη χωρίσει. Ο μεν πατέρας του είχε διαφύγει στη Γαλλία λόγω χρεών, η δε μητέρα του ξόδεψε μεγάλο μέρος της δικής της περιουσίας για την αποπληρωμή των χρεών.

Ο Λόρδος Βύρων γεννήθηκε χωλός (στη δεξιά κνήμη) και τα πρώτα χρόνια διέμενε με την μητέρα του στη περιοχή Άμπερτ μάλλον φτωχικά όπου εκεί έμαθε και τα πρώτα γράμματα. Στις 19 Μαΐου του 1798 πέθανε ένας θείος του, από τη μητέρα του όπου του κληρονόμησε όλη την περιουσία και τον τίτλο του 9ου Λόρδου της οικογενείας. Έτσι η ζωή του από τότε άλλαξε.


Σπούδασε στο Πανεπιστήμιο του Κέμπριτζ αποκτώντας έτσι πολύ καλή μόρφωση. Ήταν χαρακτήρας ανήσυχος, παρορμητικός και τυχοδιωκτικός. Έτσι, ξεκίνησε περιοδείες και περιπλανήσεις στη νότια Ευρώπη (Πορτογαλία, Ισπανία, Ιταλία, Ελλάδα) και Μικρά Ασία.

Χριστούγεννα του 1809 ο νεαρός Μπάιρον (21 ετών τότε), είχε φθάσει στην Αθήνα, ύστερα από ένα τρίμηνο οδοιπορικό με αφετηρία την Πάτρα, όπου πρωτοπάτησε ελληνικό έδαφος στις 26 Σεπτεμβρίου 1809, προερχόμενος από τη Μάλτα. Οδοιπορικό που τον έφερε στην Πρέβεζα, στα Γιάννενα, στην όμορφη Ζίτσα, στο κάστρο του Αλή Πασά στο Τεπελένι και από ‘κει πίσω στην Πρέβεζα, μετά στο Μεσολόγγι, ξανά στην Πάτρα, στο Αίγιο, απέναντι στη Ναύπακτο και στην Άμφισσα, στους Δελφούς και στη Θήβα.

Η πρώτη περίοδος της διαμονής του στην πόλη της Παλλάδας κράτησε δέκα εβδομάδες και περιλάμβανε περιηγήσεις σ΄όλη την Αττική. Ειδικότερα, στις 13 Ιανουαρίου 1810 επισκέφθηκε την Ελευσίνα, ενώ λίγες μέρες αργότερα ταξίδεψε στη Βάρη, στο Σούνιο, στην Κερατέα και στο Μαραθώνα. Επίσης, ανέβηκε στην Ακρόπολη όπου αντικρίζοντας τον λεηλατημένο Παρθενώνα από τον συμπατριώτη του Λόρδο Ελγιν ένοιωσε μεγάλη οργή, την οποία εξέφρασε μέσα από τα ποιήματά του «Η κατάρα της Αθήνας» και «Το Προσκύνημα του Τσάϊλντ Χάρολντ»[Childe Harold's Pilgrimage (1818) (text on Wikisource).

Πασίγνωστο είναι και το ποίημα του Λόρδου Βύρωνα με τίτλο «Η Κόρη των Αθηνών» http://www.readytogoebooks.com/MOA-P43.htm ή http://www.clipartradio.gr/index.php?entry=entry100918-155541, που έγραψε τότε για την 14χρονη Θηρεσία (Τερέζα) Μακρή, τη μεγαλύτερη από τις τρεις κόρες της χήρας του Προκοπίου Μακρή, υποπρόξενου της Αγγλίας, την οποία ερωτεύθηκε παράφορα. Τότε είχε φιλοξενηθεί στην οικία Μακρή, η οποία βρισκώταν κατά άλλους στην σημερινή οδό Αγίας Θέκλας και Παπανικολή, στου Ψυρρή, ενώ άλλοι στην αρχή της οδού Αιόλου και Πελοπίδα, στους Αέρηδες, και μάλιστα κυκλοφορεί ένα σχέδιο με μία οικία δήθεν της οικογένειας Μακρή, πράγμα που δεν ισχύει γιατί το κτίσμα αυτό είναι νεοκλασσικό και όχι προεπαναστατικό. Το διώροφο οίκημα υπάρχει και σήμερα, όπου στο ισόγειό του φιλοξενείται εστιατόριο. http://www.eie.gr/archaeologia/gr/arxeio_more.aspx?id=65
Η Τερέζα Μακρή σε φωτογραφία, σε μεγάλη ηλικία.

Από την Αθήνα, ο Μπάιρον αναχώρησε για τη Σμύρνη και την Κωνσταντινούπολη στις 5 Μαρτίου 1810 και επέστρεψε, ύστερα από περίπου 5 μήνες.

Η δεύτερη περίοδος της διαμονής του στην Αθήνα κράτησε ως τις 22 Απριλίου 1811 και περιλάμβανε νέες περιηγήσεις του στην Αττική αλλά και στην Πελοπόννησο.

Να τι έγραφε σε ένα γράμμα του: «Μένω στο Μοναστήρι των Καπουτσίνων, (εκεί που βρίσκεται το μνημείο του Λυσικράτους, το οποίο είχε συμπεριληφθεί στο μοναστήρι και ήταν βιβλιοθήκη του. Το διακρίνετε στις γκραβούρες εποχής) μπροστά μου έχω τον Υμηττό, πίσω μου την Ακρόπολη, δεξιά μου το ναό του Δία, μπροστά το Στάδιο, αριστερά μου την πόλη, ε, κύριε, αυτό θα πει τοπίο, αυτό θα πει γραφικότητα!» (20 Ιανουαρίου 1811). Στο ίδιο γράμμα έλεγε ότι «για ποικιλία κάνω πότε πότε εκδρομές στο Μαραθώνα, το Σούνιο, την κορυφή του Υμηττού και το Μοριά».

Επισκεπτόμενος περιοχές αρχαίας δόξας, όπως ο Μαραθώνας, ο Μπάϊρον θλιβόταν για την παρακμή της Ελλάδας (Ελλάς ωραία! Λείψανο θλιβερό αξίας που έχει δύσει!), αλλά ονειρευόταν κιόλας:

Βουνά τον πλατύ Μαραθώνα κοιτάνε
και κείνους κοιτάει η θάλασσα πέρα
κι εγώ πώς μπορούσε ονειρεύομαι να ‘ναι
Ελεύθερη πάλι η Ελλάδα μια μέρα!

Σχεδίαζε από την Αθήνα και άλλα ταξίδια. «Ένα φιρμάνι από την Πύλη – έγραφε στη μητέρα του στις 2.2.1811 – μου επιτρέπει να συνεχίσω προς Ιερουσαλήμ και Αίγυπτο, κι έτσι θα επισκεφθώ τις πυραμίδες και την Παλαιστίνη πριν γυρίσω».

Δεν έκανε πράξη το σχέδιό του. Οπως προαναφέραμε, ο Λόρδος Βύρων έφυγε από την Αθήνα στις 22 Απριλίου 1811 με προορισμό το Λονδίνο.

Η επιστροφή στην πατρίδα του συνοδεύτηκε από τη δημοσίευση του ποιήματός του «Το προσκύνημα του Τσάϊλντ Χάρολντ», το οποίο τον «έκανε διάσημο σε μια μέρα» (σύμφωνα με δικά του λόγια), αλλά αξιοσημείωτη είναι και η πολιτική του δράση. Στην πρώτη ομιλία του στη Βουλή των Λόρδων (27.2.1812), υπήρξε καταπέλτης εναντίον νομοσχεδίου (που μόνο αυτός καταψήφισε), το οποίο προέβλεπε τη θανατική ποινή για τους εξεγερμένους κλωστοϋφαντουργούς του Νόττιγχαμ, που έχαναν τις δουλειές τους από την εκμηχάνιση της παραγωγής.

Ο Λόρδος Βύρων επέστρεψε στην επαναστατημένη Ελλάδα το 1823. Από την Κεφαλονιά πέρασε στις 6 Ιανουαρίου 1824 στο πολιορκημένο Μεσολόγγι. Εκεί άφησε την τελευταία του πνοή, στις 19 Απριλίου 1824, αφού αρρώστησε βαριά.